
माथिल्लो डोल्पाका मोरिम्ला र क्याटो नाकामा चीनको एकतर्फी कार्यशैली र नेपालको सार्वभौमसत्ताप्रतिको बेवास्ताले सीमा सुरक्षामा गम्भीर चुनौती थपिएको छ। चिनियाँ प्रहरीले एकलौटी रूपमा सीमा क्षेत्रको गस्ती गरिरहँदा नेपालतर्फ भने सुरक्षा उपस्थिति शून्य रहेको छ।
स्थानीयका अनुसार चिनियाँ प्रहरीले एकतर्फी रूपमा सीमा क्षेत्रको गस्ती गर्ने मात्र होइन, नेपाली अधिकारीहरूको काममा समेत हस्तक्षेप गर्ने गरेका छन्। एक घटनामा त १५ नम्बर सीमा स्तम्भको निरीक्षण गर्न पुगेका नेपाली इन्जिनियरलाई चिनियाँ प्रहरीले नियन्त्रणमा लिन खोजेको थियो। चिनियाँ प्रहरीले एकलौटी रूपमा सीमा स्तम्भहरूमा रङ्ग लगाएको समेत पाइएको छ।
मोरिम्ला र क्याटो नाकामा चीनले वर्षको १५ दिन मात्र खोल्ने गरेको छ। यस्तो सीमित समयको खुला सीमाले स्थानीय समुदायलाई ठूलो समस्या परेको छ। तर चिनियाँ पक्षले भने यी क्षेत्रमा निरन्तर आफ्नो उपस्थिति र निगरानी कायम राखेको छ।
सशस्त्र प्रहरी बलको बोर्डर आउट पोस्ट (बिओपी) को अभावमा यी रणनीतिक नाकाहरू चीनको स्वेच्छामा छाडिएका छन्। डोल्पोबुद्ध गाउँपालिकाका उपाध्यक्ष पेम्मा धोर्चे गुरुङका अनुसार चीनको एकतर्फी सीमा व्यवस्थापनले नेपालको सार्वभौमसत्ता र सुरक्षा हितमा खतरा पैदा गरेको छ।
पारस्परिक सीमा सुरक्षा व्यवस्थाको अभावमा नेपालको सीमा क्षेत्र वर्षको छ महिना पूर्णतः असुरक्षित रहने गरेको छ। तर चिनियाँ सुरक्षा बलले भने निरन्तर निगरानी राख्ने गरेको छ। यसले दुई देशबीचको सीमा व्यवस्थापनमा रहेको शक्ति असन्तुलनलाई प्रष्ट पारेको छ।