चिनियाँ एजेन्सीले पाकिस्तानमा चिनियाँ नागरिकहरूको सुरक्षा हेर्ने‌

पाकिस्तानमा चिनियाँ नागरिकहरूमाथि निरन्तर आक्रमण भइरहेकोमा चीन आक्रोशित भएको छ। यसैको परिणामस्वरूप, चीनले अब आफ्ना नागरिकहरूको सुरक्षाको लागि पाकिस्तानमा आफ्नै सुरक्षा एजेन्सी तैनाथ गर्न सक्ने भएको छ। चीनले यो आशय पाकिस्तानलाई खुलेआम व्यक्त गरेको छ।

उल्लेखनीय रूपमा, आइतबार कराँची विमानस्थल बाहिर भएको शक्तिशाली विस्फोटमा दुई चिनियाँ कामदारको मृत्यु र १७ जना घाइते भएका थिए। अधिकारीहरूका अनुसार, पाकिस्तानको सबैभन्दा ठूलो विमानस्थल बाहिर एउटा ट्यांकर विस्फोट भएको थियो। चिनियाँ नागरिकहरूलाई लक्षित गरी भएको यो आक्रमणपछि चिनियाँ सरकार आक्रोशित भएको छ।

आइतबार राति कराँची विमानस्थल नजिकै चिनियाँ आर्थिक सहयोगमा निर्मित पोर्ट काशिम पावर जेनेरेशन कम्पनीको काफिलामा पनि आक्रमण भएको थियो। यो आक्रमणमा दुई चिनियाँ नागरिकको मृत्यु र एक जना घाइते भएका थिए, साथै केही पाकिस्तानी नागरिकहरू पनि हताहत भएका थिए। पाकिस्तानस्थित चिनियाँ दूतावासले एक विज्ञप्ति जारी गर्दै आक्रमणको निन्दा गरेको छ र असन्तुष्टि व्यक्त गरेको छ। दूतावासले आक्रमणको अनुसन्धान गर्न र दोषीहरूलाई कडा सजाय दिन सबै सम्भव कदम चाल्नुपर्ने बताएको छ। साथै पाकिस्तानमा रहेका चिनियाँ नागरिक, संस्था र परियोजनाहरूको सुरक्षा सुनिश्चित गर्न प्रभावकारी उपायहरू अपनाउन जोड दिएको छ।

यसअघि पनि पाकिस्तानमा चिनियाँ नागरिकहरूलाई लक्षित गरिएको थियो। बलोच विद्रोहीहरूले अगस्टमा एक विज्ञप्ति जारी गर्दै चिनियाँ नागरिकहरूले ग्वादर र बलोचिस्तान नछोडे परिणाम भोग्नुपर्ने चेतावनी दिएका थिए। चिनियाँ नागरिकहरूमाथि भएका आक्रमण र चीनको आक्रोशलाई मध्यनजर गर्दै गुप्तचर एजेन्सीहरूले चीनले पाकिस्तानमा आफ्ना नागरिकहरूको सुरक्षाको जिम्मेवारी लिन सक्ने संकेत गरेका छन्।

चीन-पाकिस्तान आर्थिक कोरिडोर (सीपीईसी) सँग सम्बन्धित चिनियाँ नागरिकहरूमाथि यसअघि पनि आक्रमण भएको थियो। यो चीनको लागि महत्त्वपूर्ण परियोजना हो, जसमा उसले अरबौं डलर लगानी गरेको छ। गुप्तचर एजेन्सीका रिपोर्टहरूका अनुसार, सन् २०२२ देखि नै सीपीईसीमा काम गरिरहेका चिनियाँ इन्जिनियर र कर्मचारीहरूको सुरक्षाबारे चीन चिन्तित छ। त्यस बेला चीनले चिनियाँ नागरिकहरूको सुरक्षाका लागि पाकिस्तानमा चिनियाँ सुरक्षा एजेन्सीको एक युनिट तैनाथ गर्न अनुरोध गरेको थियो, तर पाकिस्तानले यो प्रस्ताव अस्वीकार गरेको थियो। तर अहिले चीनको दबाब बढ्दै गएको छ।

चीन र पाकिस्तानले चाँडै नै संयुक्त सुरक्षा कम्पनी फ्रेमवर्क (आतंकवाद विरोधी सहयोग) मा हस्ताक्षर गर्ने विश्वास गरिएको छ। यसको अर्थ बलोचिस्तानमा चिनियाँ सुरक्षा एजेन्सीहरू तैनाथ हुन सक्छन्। गुप्तचर स्रोतहरूका अनुसार, यस फ्रेमवर्क अन्तर्गत चिनियाँ नागरिकहरूको सुरक्षा प्रोटोकल भित्री घेरामा चिनियाँ सुरक्षाकर्मी र बाहिरी घेरामा पाकिस्तानी सुरक्षा बलले व्यवस्थापन गर्ने छन्।

विदेशी भूमिमा आफ्नो सुरक्षा बल तैनाथ गर्ने चीनको यो आक्रामक कदमले दक्षिण एशियामा राष्ट्रिय सार्वभौमिकताको सवालमा गम्भीर चिन्ता उत्पन्न गरेको छ। पाकिस्तानमा स्थापित भइरहेको यो नजिर चीनको प्रभाव क्षेत्रमा रहेका अन्य राष्ट्रहरू, विशेषगरी नेपालको लागि दूरगामी प्रभाव पार्न सक्छ। यदि नेपालमा चिनियाँ नागरिकहरूमाथि यस्तै सुरक्षा घटनाहरू भएमा, चीनले यहाँ पनि यस्तै सुरक्षा मोडेल दोहोर्याउन सक्ने र नेपालको सार्वभौमिकतामा खतरा उत्पन्न गर्न सक्ने सम्भावना छ।  रणनीतिक अवस्थिति र बेल्ट एण्ड रोड इनिसिएटिभ मार्फत भएको उल्लेख्य चिनियाँ लगानीलाई मध्यनजर गर्दा यो विशेष रूपमा चिन्ताजनक छ।

नागरिकहरूको सुरक्षाको नाममा विदेशी सुरक्षा बल तैनाथ गर्ने अभ्यास छिमेकी देशहरूमा चिनियाँ प्रभाव र नियन्त्रण विस्तार गर्ने ट्रोजन हर्स बन्न सक्छ। यस्ता व्यवस्थाले राष्ट्रिय सार्वभौमिकताको मौलिक सिद्धान्तलाई चुनौती दिनुका साथै यी राष्ट्रहरूको अन्य क्षेत्रीय शक्तिहरूसँगको सम्बन्धलाई जटिल बनाउन र पहिले नै संवेदनशील भू-राजनीतिक परिदृश्यमा कूटनीतिक तनाव सिर्जना गर्न सक्छ।